ตำรวจพกปืน โดยไม่มีใบอนุญาตพาอาวุธปืนติดตัว( ป.12) ได้หรือไม่???

วันนี้นำเรื่องที่เป็นสาระน่ารู้ จากเพจคนรักปืน V2 โดยคุณเบิร์ด ลือชัย มานำเสนอเป็นเรื่องตามที่พาดหัวเลยครับ “ตำรวจพกปืน โดยไม่มีใบอนุญาตพาอาวุธปืนติดตัว( ป.12) ได้หรือไม่???” ซึ่งแน่นอว่า เราคงจะเห็นกันอยู่ทุกเมื่อเชื่อวันว่า เจ้าหน้าที่ตำรวจ ผู้รักษากฎหมาย จะต้องมีปืนติดเอวไว้เสมอ บางคนอาจจะคิดว่ามันเป็นส่วนหนึ่งของเครื่องแบบ แล้วพอมาเห็นตำรวจถอดเครื่องแบบเหลือครึ่งท่อน ยังเห็นพกปืนอีกแบบนี้กำกึ่งว่าผิด หรือไม่ผิดอย่างไร วันนี้มีคำตอบ และอยากให้ท่านผู้อ่านได้พิจารณากัน เพราะที่คุณเบิร์ด ลือชัย ได้นำมาโพสต์ให้ความรู้ เป็นอีกความรู้ที่ว่าด้วยเรื่องของกฏหมาย ว่าด้วยคำจำกัดความของกฏหมาย ให้ได้ทราบและเข้าใจอย่างถูกต้อง ตามนี้ครับ

คุณเบิร์ด ลือชัย ได้เขียนอธิบาย ลงในเพจคนรักปืนว่า

ฎีกา 1259/2542 อธิบายไว้ว่า

เห็นว่าแม้จ่าสิบตำรวจสมคิดและจ่าสิบตำรวจนพรัตน์เป็นเจ้าพนักงานตำรวจประจำ สถานีตำรวจนครบาลบางขุนเทียนก็ตาม

แต่ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 2(16) จ่าสิบตำรวจสมคิดและจ่าสิบตำรวจนพรัตน์มีอำนาจและหน้าที่รักษาความสงบเรียบ ร้อยของประชาชน ทำการจับกุมปราบปรามผู้กระทำผิดกฎหมายได้ และตามมาตรา 17 ยังมีอำนาจทำการสืบสวนคดีอาญาได้ ซึ่งอำนาจจับกุมผู้กระทำผิดและสืบสวนคดีอาญาดังกล่าวนี้ ไม่มีบทบัญญัติกฎหมายใดจำกัดให้ปฏิบัติหน้าที่ได้เฉพาะในเขตท้องที่ที่เจ้า พนักงานตำรวจผู้นั้นประจำการอยู่เท่านั้น อันหมายความว่า เจ้าพนักงานตำรวจมีอำนาจจับกุมผู้กระทำผิดและสืบสวนคดีอาญาได้ทั่วราช อาณาจักร

ซึ่งต่างกับอำนาจสอบสวนความผิดอาญาของพนักงานสอบสวนที่ถูกจำกัดเขตอำนาจไว้ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 18, 19, 20 และ 21

จากฎีกานี้วางหลักไว้ให้ เมื่อนำมาประกอบกับ พรบ.ตำรวจ มาตรา 6 ตำรวจมีหน้าที่ปฎิบัติการตามป.วิอาญา รักษาความสงบเรียบร้อย ป้องกันปราบปรามอาชญากรรม

ตำรวจ ไปเที่ยวชายทะเล นำ้ตก ภูเขา นอกเขตพื้นที่ พบเหตุซึ่งหน้าความผิดอาญา ก็คงยังมีหน้าที่ตาม พรบ.ตำรวจ มาตรา 6 คือปฏิบัติการตาม ปวิอ อาญา ในฐานะเป็นเจ้าพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจผู้มีอำนาจสืบสวนตามมาตรา 17 มีอำนาจจับกุมตามมาตรา 78

หน้าที่ตาม พรบ.ตำรวจ ผนวกกับอำนาจของตำรวจในฐานะเจ้าพนักงานฝ่ายปกครองหรือตำรวจตาม ปวิอาญา ตำรวจทุกนายไม่ว่าสังกัดใด หมอ แพทย์ พยาบาล อาจารย์ตำรวจในโรงเรี่ยนตำรวจ ตำรวจฝ่ายอำนวยการ ล้วนแต่มีหน้าที่และอำนาจตามกฎหมายในการป้องกันปราบปรามจับกุมผู้กระทำผิดทั้งสิ้น

เมื่อตำรวจมีหน้าที่อย่างนี้ตลอดเวลายี่สิบสี่ัชั่วโมง ท่านก็ต้องเตรียมตัวให้พร้อมในการปฏิบัติการจับกุมปราบปรามโจรผู้ร้ายอันเป็นหน้าที่ ถ้าท่านพบเหตุความผิดซึ่งหน้าแล้วเพิกเฉยไม่จับกุม ปล่อยให้ผู้ร้ายหนีไป เช่น พบเหตุวิ่งราวทรัพย์ คนร้ายฉกกระเป๋าถือผู้เสียหายต่อหน้าต่อหน้าแล้วทำเฉยให้ผู้ร้ายวิ่งหนีไป ทั้งที่อยู่ในวิสัยจะจับได้ แต่ไม่จับ อย่างนี้เสียหายแก่เจ้าของกระเป๋าที่ถูกกวิ่งราวแน่นอน ก็จะโดน157 เล่นงาน ฐานละเว้นการปฎิบัติหน้าที่ เกิดความเสียหายแก่ผู้อื่น

ปัญหามีว่า แม้ตำรวจคนที่ลาพักผ่อน ไปเที่ยวนอกพื้นที่ ก็ยังมีหน้าที่ตามพรบ.ตำรวจในการจับกุมปราบปรามโจรผู้ร้ายทั่วราชอาณาจักร มีอำนาจจับ อย่างนี้ ตำรวจพกปืนไปด้วยขณะลาพักผ่อน เพื่อเตรียมความพร้อมไว้สำหรับใช้ในการเข้าจับกุมปราบปรามโจรผู้ร้ายเมื่อมีเหตุ ตำรวจได้รับความคุ้มครองตาม พรบ.อาวุธปืน มาตรา 8 ทวิ คือ พกพาปืนไปได้โดยไม่มีความผิด ใช่หรือไม่

เห็นว่่า ตำรวจมีหน้าที่อยู่ สองมิติ คือ

1. มิติภายใต้อำนาจหน้าที่ขององค์กร เช่่น ตำรวจ บช. ส ( สันติบาล) มีหน้าที่ด้านข่าวกรอง แต่ไม่มีหน้าที่ปฏิบัติการตาม ปวิอ . ตาม พรฎ.แบ่งส่วนราชการตำรวจ หรือ ตำรวจ รร.นรต. มีหน้าที่ด้านการเรียน การสอน ไม่มีหน้าที่ ตาม ปวิอ. ตำรวจสังกัด โรงพยาบาลตำรวจ มีหน้าที่ด้านการรักษา พยาบาล ดังนั้นในภาวะปกติ ตำรวจเหล่านี้จึงมีอำนาจหน้าที่ปฏิบัติตามคำสั่งของผู้บังคับบัญชาเหนือตนโดยชอบด้วยกฎหมาย ซึ่งไม่ได้รับมอบหมายให้ทำหน้าที่จับกุมปราบปรามตามคำสั่งของ ผบ.หน่วย แน่นอน

2.มิติภายใต้ พรบ.ตำรวจ มาตรา 6 ตำรวจทุกนายมีหน้าที่รักษาความสงบเรียบร้อย ปฎิบัติการตาม ปวิอาญา ป้องกันปราบปรามอาชญากรรม ซึ่งตำรวจทุกนายไม่ว่าสังกัดใด เป็นตำรวจของรัฐ ของประชาชน มีหน้าที่ปราบปรามโจรผู้ร้าย มีอำนาจจับกุมตาม ปวิอ. แม้นอกเวลาราชการ นอกพื้นที่ ก็ยังเป็นตำรวจ พบเหตุซึ่งหน้าก็มีอำนาจจับกุม ถ้าไม่จับก็ผิดฐานละเว้น การจับในมิติของตำรวจตาม พรบ.ตำรวจ จึงเป็นหน้าที่

ตามแนวฎีกาของศาล ศาลท่านก็จะเห็นว่า ตำรวจมีหน้าที่่จับกุมปราบปรามโจรผู้ร้ายได้ทั่วราชอาณาจักร ซึ่งต่างจากฝ่ายปกครองบางตำแหน่ง เช่น ปลัดอำเภอมีอำนาจแต่ในเขตเฉพาะตน เหมือน กำนันผู้ใหญ่บ้าน มีอำนาจหน้าที่จับกุมเฉพาะแต่ในเขตอำนาจพื้นที่ตนเองเท่านั้น

หลักกฎหมาย และ ระเบียบ

พรบ. อาวุธปืน ม.8 ทวิ ตำรวจผู้มีหน้าที่ได้รับความคุ้มครองให้พกพาอาวุธปืนได้โดยไม่ต้องมีใบอนุญาต และมีระเบียบภายในให้ ร.ต.อ.ลงมาฯ ต้องมีใบอนุญาตพกจากผู้บังคับบัญชาด้วย ส่วนเหนือ ร.ต.อ.ขึนไป ไม่ต้องมีใบพก

ความเห็น

เมื่อตำรวจมีหน้าที่จับกุมปราบปรามตลอดเวลา พบเหตุซึ่งหน้าก็ต้องทำหน้าที่ การพกพาอาวุธปืนของตำรวจจึงได้รับการคุ้มครองตาม พรบ.อาวุธปืน โดยตำรวจไม่ต้องมีใบอนุญาตให้พกพา

ส่วนระเบียบให้ ร.ต.อ.ลงมาฯต้องให้ผู้บังคับบัญชาออกใบพกให้ เป็นเรื่องภายในหน่วย แต่กฎหมายก็ยังคุ้มครองให้การพกพาของตำรวจไม่เป็นความผิดอาญา ส่วนการไม่มีใบพกของ ร.ต.อ.ลงมา ก็แค่เป็นการผิดวินัยตำรวจเท่านั้น

อนึ่ง หากตำรวจมีหน้าที่จับกุมปราบปรามทั่วราชอาณาจักร และ การพกปืนได้รับการคุ้มครองตาม ม.8 ทวิ แล้ว ย่อมหมายถึง ตำรวจทุกนายทุกชั้นยศได้รับการคุ้มครองในการพกพาปืน

ส่วนกรณีที่ ยศ ร.ต.อ.ลงมาฯ ต้องมีใบพกของตำรวจนั้น เป็นเพียงระเบียบภายใน หากไม่มีใบพกก็แค่ผิดวินัย แต่ไม่ใช่องค์ประกอบความผิดทางอาญา

ดังนั้นเรื่องของการที่เจ้าหน้าที่พกปืน และท่านเห็นนั้น คงต้องใช้วิจารณญาณประกอบการตัดสินใจอีกหลายสิ่งประกอบกันครับ ในมุมที่ทำงาน ในขณะปฎิบัติหน้าที่ ไม่มีข้อกังขาแน่นอน แต่หากนอกเครื่องแบบ หรือในสถานที่ ที่เราอาจจะไม่คาดว่าจะมีใครพกปืนเข้ามา เช่นสถานประกอบการส่วนบุคคล โรงเรียน ศาสนสถาน อันนี้ต้องดูองค์ประกอบโดยรวม และยังมีขั้นตอนอีกหลายสิ่งที่เราสามารถตรวจสอบเจ้าหน้าที่ได้อาทิเช่น การขอดูบัตรข้าราชการตำรวจ เป็นต้น

แต่ก็มีข้อสังเกตุเช่นในพื้นที่อย่างเช่น จชต.(จังหวัดชายแดนใต้) ที่มีเหตุอุกอาจ ลอบทำร้ายเจ้าหน้าที่ คนของรัฐ และประชาชนอย่างต่อเนื่อง อาจต้องอนุโลมเป็นกรณีพิเศษ เพราะพื้นที่สุ่มเสี่ยงต่อการเกิดเหตุการณ์ไม่คาดฝัน

ขอขอบคุณข้อมูลดีๆจากเพจ คนรักปืน V2 โดยคุณเบิร์ด ลือชัย

อมร วรมาลี / amornthaitelegraph@gmail.com